BİR NEWROZ VE AŞK FİLMİ: MEM Û ZÎN

1992 yılında öldürülen, Kürt bilgesi ve aydın'ı gazeteci-yazar Apê Musa Anter'in Newroz kutlaması için toplanan halka, mitolojik olarak Newroz'un tarihçesi olan Kawayê Hesinkar'ın (Demirci Kawa), zalim Dehak'a karşı tarihi binlerce yıl öncesine dayanan mücadelesini anlatması ile başlıyor Mem û Zîn filmi. Karanlığın ve kötü günlerin yol açtığı; ölümler, savaşlar, sürgünler, yoksulluk, açlık ve tüm acı dolu günlerden kurtulma umudunun simgesi olan, Nû Roz-Roj (Yeni Gün) anlamına gelen Newroz Bayramı; baharın, bereketin gelişini ve doğanın kendini yenileyişini müjdeleyerek, Guttiler, Hurriler, Kassitler, Mitaniler, Urartular, Medler ve birçok eski uygarlığın kutladığı en eski bayramlardan biridir. Rûmet Onur Kaya / Tüm yazıları için buraya tıklayın Mem û Zîn filmi, 17. yüzyılın ortalarında ve 18. yüzyılın başlarında yaşamış, klasik Kürt edebiyatının ve dönemin en büyük şairlerinden birisi kabul edilen Ehmedê Xanî'nin kaynağını ilk çağlardan alan Memê Alan Destanı'ndan esinlenerek yazdığı meşhur Kürt Klasik destanı olan Mem û Zîn aşk destanının hikayesinin anlatılması ile devam ediyor. Kürt kültürünü, Dengbêjlik ve Çîrojbêjlik geleneğini ve sözlü edebiyatı beyaz perdeye aktaran 1991 yılında Yönetmen Ümit Elçi'nin çektiği, Cizre, Mêrdîn, Midyat, Nisêbîn ve Hasankeyf'de geçen Mem û Zîn filmi, asırlar önce Botan bölgesinde yaşamış Zeyniddin adındaki bey'in, Zîn ve Sitî adlarında iki kız kardeşinin bir bahar ayında katıldıkları Newroz şenliğinde, isimleri Mem ve Tajdîn olan iki gence aşık olmalarını aktarıyor. Yaşadıkları yöre'de sevilen ve herkes tarafından saygı gören gençlerden Tajdîn, bey'den izin isteyerek sevdiği Sitî ile evlenir. Evlenme sırası Mem ile Zîn'e geldiği zaman, Zeyniddin bey'in yardımcısı olan ve bu evliliği istemeyen Bêko, beyi Mem ve Tajdîn'e karşı kışkırtır ve Mem'in Zîn ile evlendikten sonra bey'in hükümdarlığını elinden alacağını söyleyerek bey'i inandırır. Bu durum üzerine Bey, Mem ölse'de bu evliliğin gerçekleşmeyeceğini açıklar. Mem û Zîn'in aşkı her yerde duyulur. Gençlerin kavuşmalarını istemeyen Bêko, Mem ile Zîn'in gizli bir şekilde buluşmalarını takip edip Bey'e bildirince Mem tutuklanıp zindana atılır. Birbirlerini karşılıksız ve çıkarsız bir şekilde ve gerçek bir yürekle seven iki gencin kavuşmaları imkansızlaşmıştır. Ölüm iki genci beklemektedir. Mem zindanda ölür, Zîn ise üzüntüden ve sevdiğine kavuşmak düşüncesi ile kendisini yüksek bir yerden Botan çayına atarak yaşamına son verir. Mem û Zîn destanının hikayesi, masum ve yüreklerinde sadece sevgi ile aşk olan iki gencin gerçek hikayesidir. Dünyanın yeryüzünde Mem û Zîn, Leyla ile Mecnun, Siyabend û Xecê, Tahir ile Zühre, Dewrêşê Evdî û Edûlê ve Ferhat ile Şirin gibi gerçek aşk ve sevgisi ile destan olmuş ve büyük bedellerle sonuçlanan bir çok aşk hikayesi vardır. Mem û Zîn iyiliği, doğruluğu, güzelliği ve insanlığı yani hayatın gerçeğini ifade etmektedir. Bêko ise kötülüğü ve yanlışlığı ifade etmektedir. İnsanın yüreğinde oluşan aşk ve sevgi duygusu; birbirlerini gerçek ve temiz yürekle seven iki sevgilinin aşkı, insanlığın ezilenleri'nden ve mazlumlardan yana tavır almak, dilini sevmek, memleketini sevmek, doğayı sevmek ve bir bütün olarak hayattaki güzellikleri sevmek anlamında ve biçimlerinde tanımlanır. Yeryüzünün coğrafyasında, bin yıllardır devam eden ve devam edecek olan iyiler ile kötüler arasındaki mücadeleler sürecektir. İyilik; umut ile gerçek ile, tertemiz yürekler ile dünyanın yeryüzünü saracaktır. SîneNûçe Mem û Zîn Filmi: Yönetmen: Ümit Elçi Filmin Oyuncuları: Meltem Doğanay, Yalçın Dümer, Halil Ergün, Füsun Demirel, Eser Giray, Levent Güner, Betül Arım, Erdal Gülver, Payri Palta, Nuri Tuğ, Musa Anter, Perihan Doygun, Hayri Alan, Handan Çapanoğlu Kurgu: İsmail Kalkan Sanat Yönetmeni: Suna Çiftçi Film Müzikleri: Mazlum Çimen Ümit Elçi'nin Filmleri: Hoşgeldin Hayat 2004 Keje – TV Dizisi 2002 Garip Karşılaşma – TV Filmi (1996) Böcek –1995 Küçük Şeyler –TV Dizisi 1992 Mem û Zîn – 1991 Fosforlu Cevriye TV Dizisi 1989 Bir Avuç Gökyüzü – 1987 Kurşun Ata Ata Biter    rojnameyanewroz.net